Άρθρο του Νίκου Φελέκη – δημοσιεύθηκε στο matrix24.gr

Τις προηγούμενες ημέρες το ΚΙΝΑΛ απασχόλησε την επικαιρότητα με τα εσωκομματικά του ΠΑΣΟΚ! Αυτό είναι και το πρόβλημα του κόμματος του οποίου ηγείται η Φώφη Γεννηματά. Αντί να αναλαμβάνει αντιπολιτευτικές πρωτοβουλίες ή να θέτει στο δημόσιο διάλογο θέματα που ενδιαφέρουν τους πολίτες και τη χώρα κατατρύχεται με το αν θα γίνει πρώτα έκτακτο συνέδριο του ΠΑΣΟΚ και μετά πανελλαδική συνδιάσκεψη του ΚΙΝΑΛ ή αντίστροφα.

Ενώ το προσφυγικό – μεταναστευτικό πρόβλημα διογκώνεται η Χαριλάου Τρικούπη έχει γίνει άνω κάτω για το ποιοι θα είναι σύνεδροι και αν θα είναι εκλεγμένοι ή όχι. Αντί να συζητούν για τη Συρία και την ρωσοτουρκική επικράτηση σε βάρος των Κούρδων και της Δύσης φλυαρούν για το αν γέρνουν πιο πολύ προς τη ΝΔ ή τον ΣΥΡΙΖΑ και ερίζουν για τις φιλοδοξίες του Γερουλάνου και του Ανδρουλάκη. Οι “κουκουέδες του κέντρου” -όπως αποκαλεί ο Ευάγγελος Βενιζέλος τη Φώφη Γεννηματά, τον Κώστα Γείτονα, τον Μανώλη Όθωνα, τον Χρήστο Πρωτόπαππα και τους άλλους στενούς συνεργάτες της προέδρου του ΚΙΝΑΛ- τσακώνονται για το αν θα αλλάξει το καταστατικό και πως δεν θα υπάρχει δυαρχία αντί να προβληματίζονται για τις εξελίξεις στα Σκόπια και τα δυτικά Βαλκάνια μετά το βέτο Μακρόν ή για τα μέτρα της κυβέρνησης στο ασφαλιστικό, το εργασιακό, το φορολογικό, τις ιδιωτικοποιήσεις.

Η αλήθεια βέβαια είναι πως το ΚΙΝΑΛ/ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί να γίνει ΚΚΕ. Ακόμη κι αν η Φώφη και οι στενοί της συνεργάτες το θέλουν δεν μπορούν να έχουν ένα μικρό και ελεγχόμενο από την ηγεσία κόμμα. Ο Περισσός το καταφέρνει επειδή ως συγκολλητική ουσία έχει την ιδεολογία του. Η βάση ενότητας του ΠΑΣΟΚ ήταν ο κυβερνητισμός. Η στρατηγική της κοινωνικής και πολιτικής πλειοψηφίας ήταν αυτή που το έκανε μεγάλο κυβερνητικό κόμμα. Η διαχείριση της εξουσίας και η κάρπωση των ωφελημάτων της του έδωσαν τα μεγάλα εκλογικά ποσοστά και για τέσσερις δεκαετίες του εξασφάλισαν πρωταγωνιστικό ρόλο στα πολιτικά πράγματα και τον δημόσιο βίο. Χωρίς αυτά ΚΙΝΑΛ και ΠΑΣΟΚ δεν υπάρχουν. Η κατάρρευση των ιδεολογιών, ο αφανισμός της σοσιαλδημοκρατίας, η οικονομική κρίση και τα μνημόνια το οδήγησαν στο περιθώριο και τον ζωτικό του χώρο τον κατέλαβε ο ΣΥΡΙΖΑ. Όσο παραμένει καθηλωμένο σε μονοψήφια ποσοστά και, εκ των πραγμάτων, δεν έχει ρόλο στις κυβερνητικές υποθέσεις η δύναμή του, πολιτικά και εκλογικά, θα βαίνει συνεχώς μειούμενη. Είτε το λένε ΚΙΝΑΛ είτε το ξαναπούν ΠΑΣΟΚ το κόμμα που ίδρυσε ο Ανδρέας Παπανδρέου ή ό,τι τέλος πάντων απέμεινε από αυτό, δεν πρόκειται να ανακάμψει όσο ο λόγος ύπαρξής του είναι τα κλέη του παρελθόντος. Δυστυχώς, για το ΚΙΝΑΛ, το ΠΑΣΟΚ δεν μένει πιά στη Χαριλάου Τρικούπη.

Με τις αναμνήσεις ζουν οι ευαίσθητοι άνθρωποι, όχι τα κόμματα. Η μνήμη δεν μπορεί να κρατήσει στη ζωή ένα κόμμα. Ούτε με επετείους, του τύπου: Στις 3 Σεπτέμβρη ιδρύθηκε το ΠΑΣΟΚ, στις 18 Οκτώβρη είχαμε την Αλλαγή, το 2019 κλείνουν 100 χρόνια από τη γέννηση του Ανδρέα Παπανδρέου ή σε δύο χρόνια ο Κώστας Σημίτης θα γίνει 85 ετών και σε πέντε θα συμπληρωθούν τριάντα χρόνια από το θάνατο του Γιώργου Γεννηματά. Αυτά δεν συνιστούν πολιτική, είναι μνημόσυνα για …τον μακαρίτη που χάσαμε. Αν το ΚΙΝΑΛ δεν καταφέρει να εκφράσει τις σύγχρονες κοινωνικές, εθνικές, πολιτικές και οικονομικές προτεραιότητες και να ταυτιστεί με τα συμφέροντα των δυνάμεων που θέλει να εκπροσωπήσει, αργά η γρήγορα το …μαγαζί θα κλείσει. Και την …πελατεία του θα την πάρουν ο ΣΥΡΙΖΑ και η ΝΔ, τα δύο μεγάλα κόμματα τα οποία, όπως όλα δείχνουν, θα πρωταγωνιστούν τα επόμενα χρόνια στο παιχνίδι της διακυβέρνησης.

Αναμφίβολα, ο τρόπος που η Φώφη επέλεξε να γίνει έκτακτο συνέδριο του ΠΑΣΟΚ είναι, όπως παραδέχονται ακόμη και στελέχη που στηρίζουν την κυρία Γεννηματά, εξαρχής λάθος. Ορισμένοι άλλοι, όπως ο Γιώργος Σιακαντάρης και ο Σταμάτης Μαλέλης, το χαρακτηρίζουν συνέδριο “καλαμπούρι” ο πρώτος και “παρωδία” ο δεύτερος, ενώ κάποιοι που πρόσκεινται στον Νίκο Ανδρουλάκη υποστηρίζουν ότι ίσως είναι καλύτερο να μην συμμετέχουν στις προσυνεδριακές διαδικασίες για να μην νομιμοποιήσουν τις “αντικαταστατικές μεθοδεύσεις της ηγεσίας”. Στην κατεύθυνση αυτή εντάσσεται και η απόφαση να μην ψηφίσουν την εισήγηση της Φώφης Γεννηματά στην Κεντρική Οργανωτική Επιτροπή Συνεδρίου. Ανάλογοι προβληματισμοί επικρατούν και μεταξύ των στελεχών οι οποίοι συντάσσονται με τις απόψεις του Παύλου Γερουλάνου για εγκατάλειψη του ΚΙΝΑΛ και αναβίωση του ΠΑΣΟΚ. Πάντως, από την πλευρά της προέδρου του ΚΙΝΑΛ, ο αντίλογος είναι ότι δεν μπορεί να συνεχίζεται το γαϊτανάκι της αμφισβήτησης της Φώφης και των δυνατοτήτων της ούτε ανάλογα με τις προτιμήσεις ορισμένων να διχάζεται το κόμμα ανάμεσα σε φιλοδεξιούς και φιλοσυριζαίους. “Όσοι θέλουν να πάνε στη ΝΔ να το κάνουν τώρα. Ας μιμηθούν τον Χρυσοχοϊδη και τους άλλους κι ας πάνε στον Μητσοτάκη να τους δώσει θέσεις και αξιώματα. Το ίδιο να κάνουν και όσοι στο πρόσωπο του Τσίπρα βλέπουν τον νέο Ανδρέα. Ας βάλουν πλάτη μαζί με τον Ραγκούση, τον Μωραΐτη, τον Μπίστη και τους άλλους …γεφυροποιούς για να γίνει ο ΣΥΡΙΖΑ το νέο ΠΑΣΟΚ”, λένε.

Μάλιστα, θεωρούν ότι οι διαφωνούντες “επειδή δεν έχουν κάτι ουσιαστικό ή διαφορετικό να πουν στέκονται συνεχώς στη διαδικασία και σε οργανωτικές ανθυπολεπτομέρειες. Ασκούν παρενόχληση, δεν κάνουν πολιτική. Η κριτική και οι ενστάσεις που εγείρουν είναι για να διατηρούν τα μέλη της ομάδας τους ζεστά, προκειμένου οι ίδιοι να δικαιολογούν τον τίτλο του δελφίνου”. Δεν είναι άλλωστε τυχαία και η προειδοποίηση-αποδοκιμασία της Φώφης Γεννηματά: “Δεν μπορούμε να λειτουργήσουμε με δυο παράλληλους κομματικούς μηχανισμούς σε τοπικό, νομαρχιακό, περιφερειακό, κεντρικό επίπεδο. Είναι διαλυτικό από κάθε άποψη”, είπε και προσέθεσε “όλα τα υπόλοιπα είναι προσχηματικά και μετατρέπουν τις αυτονόητες επιλογές σε τεχνητή κρίση”. Τα βέλη όμως δεν στρέφονται μόνο κατά του Παύλου Γερουλάνου ή του Νίκου Ανδρουλάκη -ο οποίος σημειωτέον, ενώ ηγείται όσων συγκροτημένα διαφωνούν με τη Φώφη, δεν προσήλθε στην ΚΟΕΣ, προφανώς για να μην οξυνθούν έτι περαιτέρω τα πνεύματα ή επειδή μάλλον έχει ατονήσει το ενδιαφέρον του για τα μεθοριακά εσωκομματικά επεισόδια- αλλά και εναντίον όσων αφενός θέτουν μετ’ επιτάσεως το θέμα του διαλόγου και της προγραμματικής συνεργασίας με τον ΣΥΡΙΖΑ (Κίνηση ’81, συν ορισμένα στελέχη του ΚΙΔΗΣΟ) και αφετέρου εκείνων (Κωνσταντινόπουλος, Λοβέρδος, Κεφαλίδου, Γιαννακοπούλου κ.α.) που μεταξύ Τσίπρα και Μητσοτάκη προτιμούν αναφανδόν τον σημερινό πρωθυπουργό, ο οποίος, όπως λένε, “παρότι ηγείται ενός δεξιού κόμματος ο ίδιος είναι φιλελεύθερος”.

Πάντως, όσοι περιμένουν να συμβεί κάτι το συνταρακτικό στο έκτακτο συνέδριο του ΠΑΣΟΚ, θα διαψευστούν. Για μια ακόμη φορά οι διαφωνίες και οι αντιθέσεις θα αποδειχθούν τρικυμία σε ποτήρι και θα δικαιώσουν όσους θεωρούν ότι η περιγραφή που ταιριάζει καλύτερα στο ΚΙΝΑΛ/ΠΑΣΟΚ είναι η παροιμία: Κακό χωριό τα λίγα σπίτια. Και μόνο το γεγονός ότι ο μεγάλος αντίπαλος της Φώφης Γεννηματά για την ηγεσία του ΚΙΝΑΛ, ο ευρωβουλευτής Νίκος Ανδρουλάκης, χαμηλώνει τον πήχη της αμφισβήτησης λέγοντας ότι ο ίδιος δεν θέτει θέμα ηγεσίας ούτε θέλει δυαρχία, συνηγορεί υπέρ της εκτίμησης ότι στη Χαριλάου Τρικούπη επειδή δεν μπορούν να παράξουν ένα νέο σχέδιο για τη χώρα εφευρίσκουν αντιθέσεις για να διατηρούνται στην πολιτική επικαιρότητα. Και το κάνουν με μεγαλύτερη ένταση τώρα, λένε οι κακές γλώσσες, επειδή την ίδια στιγμή στον ΣΥΡΙΖΑ ετοιμάζονται για το συνέδριο που στόχο έχει την αναδιοργάνωση της κεντροαριστεράς. Θέλουν να κρατούν οργανωτικά και πολιτικά τα στελέχη σε εγρήγορση επειδή φοβούνται μήπως ορισμένοι, μεταξύ των οποίων και κάποιοι επώνυμοι, υποκύψουν είτε στην γοητεία του Μητσοτάκη ενδεχομένως και πριν τον πρώτο ανασχηματισμό της κυβερνήσεώς του είτε, κυρίως, στις σειρήνες της Κουμουνδούρου και ένα ή δύο μήνες πριν το συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ, προσχωρήσουν στην Προοδευτική Συμμαχία που ευαγγελίζεται, με τις περιοδείες του ανά την επικράτεια, ο Αλέξης Τσίπρας.

Σε καμία πάντως περίπτωση αυτοί οι φόβοι δεν αφορούν τον Γιώργο Παπανδρέου και πρωτοκλασάτα ιστορικά στελέχη του ΠΑΣΟΚ ή βουλευτές, όπως ο Χάρης Καστανίδης, που διαφωνούν με τις πολιτικές και τις επιλογές της Φώφης Γεννηματά και του στενού της επιτελείου. Στο σημείο αυτό να σημειώσουμε ότι στο έκτακτο συνέδριο του ΠΑΣΟΚ, που θα διεξαχθεί στις 23-24 Νοεμβρίου, δεν συμμετέχουν όσοι ανήκουν στο ΚΙΔΗΣΟ ή άλλες ομάδες και συλλογικότητες που συγκροτούν το ΚΙΝΑΛ. Συμμετέχουν μόνο όσα μέλη του ΚΙΝΑΛ είναι και μέλη του ΠΑΣΟΚ και ήταν σύνεδροι στο τελευταίο συνέδριο. Το έκτακτο συνέδριο του ΠΑΣΟΚ η Φώφη, όπως δείχνουν τα πράγματα, θα μπορέσει να το ελέγξει και η ίδια, τουλάχιστον μέχρι το 2021, θα είναι διφυής: και πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ και πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, το οποίο όμως εφεξής θα υπάρχει κατ’ όνομα και ως καρικατούρα ενός ηρωϊκού και ένδοξου παρελθόντος. Αυτό που όμως δεν θα καταφέρει η πρόεδρος του τρίτου, σε κοινοβουλευτική δύναμη, κόμματος είναι να καταστήσει εκ νέου ελκυστικό το ΚΙΝΑΛ/ΠΑΣΟΚ. Και ο λόγος είναι απλός: Η ισχυροποίηση ενός κόμματος δεν είναι θέμα ονόματος. Είναι θέμα στρατηγικής, πολιτικού σχεδίου, προγραμματικών θέσεων και πρωτίστως έκφρασης κοινωνικών και εθνικών αναγκών. Και αυτά δεν υπάρχουν, σήμερα, στη Χαριλάου Τρικούπη.

Η αλήθεια βέβαια είναι ότι η φθίνουσα πολιτική πορεία δεν σχετίζεται τόσο με τις ηγετικές υστερήσεις της Φώφης όσο με το δυστοπικό περιβάλλον στο οποίο καλείται σήμερα να διοικήσει το ριζοσπαστικό κόμμα που ίδρυσε το 1974 ο Ανδρέας Παπανδρέου και το οποίο για τέσσερις δεκαετίες κυριάρχησε στη χώρα. Δεν υπάρχουν κυρίαρχες ιδεολογίες, δεν υπάρχουν ηγέτες, δεν υπάρχουν συμμαχίες, το ευρωπαϊκό και διεθνές περιβάλλον δεν ευνοεί τη σοσιαλδημοκρατία. Χαρακτηρίζεται μάλιστα ως σοβαρό λάθος της Χαριλάου Τρικούπη η επιμονή στην σοσιαλδημοκρατία, η οποία στην Ευρώπη όχι μόνον ηττήθηκε κατά κράτος, αλλά και θεωρείται, εν πολλοίς, υπεύθυνη και για τις αρνητικές, ιδίως τις οικονομικές και κοινωνικές, εξελίξεις στην ΕΕ. Κυρίως όμως το πρόβλημα του ΚΙΝΑΛ είναι ότι έχει απολέσει τη σχέση με το γκουβέρνο. Όχι μόνον τα στελέχη του, αλλά και οι οπαδοί του έχουν εκπαιδευτεί στη νομή και κατοχή της κυβερνητικής και κρατικής εξουσίας. Η απώλεια του χαρακτηρισμού “κυβερνητικό κόμμα” το αποξενώνει από τις ομάδες των ψηφοφόρων στις οποίες στηρίχθηκε παραδοσιακά. Δημόσιοι υπάλληλοι, γιατροί, δικαστικοί, εκπαιδευτικοί, ένστολοι, αγρότες, επιχειρηματίες, δυναμικά στρώματα ή κρατικοδίαιτοι του γυρνάνε την πλάτη επειδή πλέον δεν περιμένουν τίποτε από το ΚΙΝΑΛ. Τώρα είναι με τη ΝΔ και γι’ αύριο εναποθέτουν την εξυπηρέτηση των συμφερόντων τους στον ΣΥΡΙΖΑ, αφού αυτός είναι αξιωματική αντιπολίτευση και με το 32% που έλαβε στις τελευταίες εκλογές φαίνεται να έχει κερδίσει και το στοίχημα της ηγεμονία ας στην Κεντροαριστερά.

Χάνοντας το διαμεσολαβητικό του ρόλο, ανάμεσα στους πολίτες και το κράτος, το ΚΙΝΑΛ κινδυνεύει να γίνει βορά στις ορέξεις του Μητσοτάκη και του Τσίπρα. Όσο το ΚΙΝΑΛ δεν έχει κάτι το καινούργιο ή το διαφορετικό να πει η εκλογική του δύναμη και η πολιτική του επιρροή συνεχώς θα φθίνει. Όσο απουσιάζει από τα κοινωνικά κινήματα και τη νεολαία και ταυτόχρονα δίνει την εντύπωση ότι φλερτάρει με τον νεοσυντηρητισμό σε θέματα δικαιωμάτων το ΚΙΝΑΛ/ ΠΑΣΟΚ δεν μπορεί να αναστηθεί. Ένα κόμμα που δεν προσελκύει διανοούμενους ή ανθρώπους δημιουργικούς δεν έχει μέλλον. Όταν αυτοί που καινοτομούν, επιχειρούν υγιώς και διακρίνονται επιστημονικά έχουν γυρίσει την πλάτη το ΚΙΝΑΛ είναι λογικό να βυθίζεται και να το προτιμούν ολοένα και λιγότεροι και μάλιστα όσοι ηλικιακά είναι 65 άνω. Όσο το παλιό ΠΑΣΟΚ, το ορθόδοξο, γίνεται viral στα σόσιαλ Μήντια τόσο το σημερινό, το ΚΙΝΑΛ της Φώφης, θα χάνει. Η σύγκριση με το παρελθόν είναι καταλυτική και σε βάρος του. Τα στελέχη του ακόμη και βουλευτές και πρωτίστως πολιτευτές, όσο θα πλησιάζουμε προς την επόμενη εκλογική αναμέτρηση και αν δεν έχει συμβεί κάτι το συνταρακτικό που να καταστήσει ελκυστική τη Χαριλάου Τρικούπη, θα αρχίζουν να φλερτάρουν τη ΝΔ και τον ΣΥΡΙΖΑ. Ακόμη και η δύναμη που διατηρεί στην αυτοδιοίκηση και τα συνδικάτα θ’ αρχίσει να περιορίζεται σημαντικά όσο η προοπτική εξουσίας συνεχίζει να αποτελεί μακρινή ανάμνηση. Κι αυτό ενδεχομένως θα είναι και το μεγαλύτερο χτύπημα στη Χαριλάου Τρικούπη.

Το έκτακτο συνέδριο του ΠΑΣΟΚ το Νοέμβριο και η Πανελλαδική συνδιάσκεψη του ΚΙΝΑΛ τον Ιανουάριο ή τον Φεβρουάριο δεν θα μπορέσουν να ανατρέψουν την (δυσμενή) φορά των πραγμάτων όσο ασχολούνται με τον εσωκομματικό τους μικρόκοσμο και τα οφίκια σ’ έναν αποστεωμένο μηχανισμό που δεν συγκινεί κανένα. Η κλιματική αλλαγή, τα ατομικά δικαιώματα, η κοινωνική οικονομία, η φορολόγηση του μεγάλου πλούτου, το προσφυγικό -μεταναστευτικό, το πολιτικά εναλλακτικό και διαφορετικό, η 5G γενιά, ο ελληνικός νεοπατριωτισμός σε συνδυασμό με το όραμα του Ρήγα Φερραίου για τα Βαλκάνια ίσως θα έπρεπε να απασχολήσουν περισσότερο τους ΚΙΝΑΛίτες νεοπασόκους εάν θέλουν να μπουν σφήνα στη ΝΔ και τον ΣΥΡΙΖΑ και να διεκδικήσουν κάτι περισσότερο από τη θαλπωρή των αναμνήσεων για το παλαιό ΠΑΣΟΚ και τα συνέδριά του που άφησαν εποχή και σφράγισαν τις εξελίξεις στη μεταπολίτευση, μέχρι να έλθουν η κρίση και τα μνημόνια…