Δουλεύουμε για το κράτος σχεδόν τις μισές ημέρες του χρόνου. Σύμφωνα με το ΚΕΦίΜ – Μάρκος Δραγούμης, το 2021, την οποία παρουσιάζει το capital από τις 365 ημέρες του χρόνου, τις 179 εργαστήκαμε για να πληρώσουμε φόρους και εισφορές.

Την τελευταία πενταετία, σταθερά σχεδόν το μισό εισόδημα που παράγεται στην Ελλάδα πηγαίνει στο κράτος. Αν συνυπολογιστεί το έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης για το 2021, το οποίο αντιπροσωπεύει μελλοντικούς φόρους, τότε η Ημέρα Φορολογικής Ελευθερίας για το 2021 θα έρθει σε 42 ημέρες και συγκεκριμένα την 10η Αυγούστου.

Το γεγονός ότι η Ελλάδα βρίσκεται στην 8η χειρότερη θέση σε ό,τι αφορά το πόσους φόρους πληρώνουμε, δεν θα ήταν ίσως αρνητικό αν η ανταποδοτικότητα των φόρων, με τη μορφή των προσφερόμενων κρατικών υπηρεσιών, ήταν υψηλού επιπέδου. Ο πίνακας κατάταξης των χωρών δείχνει πως πολλές ανεπτυγμένες χώρες πληρώνουν υψηλούς φόρους: Ιταλία, Φινλανδία, Αυστρία, Σουηδία, Γαλλία κ.λ.π. δουλεύουν περισσότερες μέρες από την Ελλάδα για το κράτος. Προφανώς, όμως, οι περισσότερες από αυτές, έχουν πολύ υψηλότερου επιπέδου υπηρεσίες και κοινωνικά επιδόματα.

Μία ακόμη σύγκριση που προκύπτει από τα στοιχεία του ΚΕΦίΜ είναι εντυπωσιακή: Το ποσό που πληρώνουν κάθε χρόνο οι Ελληνες για φόρους και ασφαλιστικές εισφορές και το οποίο είναι διπλάσιο σε σύγκριση με αυτό που πληρώνουν για την κάλυψη των βασικών τους αναγκών. Συγκεκριμένα, για διατροφή, ένδυση, στέγαση, οικιακά αγαθά, μεταφορές και επικοινωνίες πλήρωσαν το 2019 περί τα 44,4 δισ. ευρώ, ενώ για φόρους και ασφαλιστικές εισφορές, πολίτες και επιχειρήσεις στην Ελλάδα πλήρωσαν το 71,9 δισ. ευρώ.

Η αύξηση των ημερών που δουλεύουμε για το κράτος ήταν αλματώδης την περίοδο της κρίσης. Ως το 2010, δουλεύαμε 137-147 ημέρες τον χρόνο, ενώ στη συνέχεια, προφανώς λόγω δραματικής πτώσης του ΑΕΠ, αλλά και φοροεισπρακτικών μέτρων, φτάσαμε έως και τις 186 ημέρες το 2018.

Από την ανάλυση της έκθεσης προκύπτουν τα εξής:

1. Το 2021 δουλέψαμε 75 ημέρες για την πληρωμή έμμεσων φόρων, 60 ημέρες για την πληρωμή ασφαλιστικών εισφορών, 43 ημέρες για την πληρωμή άμεσων φόρων και 1 ημέρα για την πληρωμή των φόρων κεφαλαίου

2. Η συνολική επιβάρυνση πολιτών και επιχειρήσεων από φόρους και ασφαλιστικές εισφορές το 2021 ανέρχεται σε 71,9 δισ. και είναι σχεδόν διπλάσια από το ποσό που καταβάλλουν τα νοικοκυριά για την κάλυψη των βασικών τους αναγκών (ενδεικτικά: 44,4 δισ. το 2019 για διατροφή, ένδυση, στέγαση, οικιακά αγαθά, μεταφορές και επικοινωνίες, σύμφωνα με την προ πρόσφατη έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ

3. Η Ελλάδα, καταγράφει μία από τις 7 υψηλότερες επιβαρύνσεις από φόρους και ασφαλιστικές εισφορές για το 2019 (12 ημέρες πάνω από τον μέσο όρο) και χαμηλότερο βαθμό εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση σε σχέση με τον μέσο όρο για το 2020 (11 ποσοστιαίες μονάδες κάτω από τον μέσο όρο) ανάμεσα στις 23 Ευρωπαϊκές χώρες για τις οποίες υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία και για τους δύο δείκτες.

4. Η Ελλάδα, καταγράφει χαμηλότερο βαθμό αποτελεσματικότητας της κοινωνικής πολιτικής, σε σχέση με τον μέσο όρο για το 2019, όντας 24η ανάμεσα στις 26 Ευρωπαϊκές χώρες για τις οποίες υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία, ενώ παράλληλα σημειώνει την 8η υψηλότερη επιβάρυνση από φόρους και ασφαλιστικές εισφορές (14 ημέρες πάνω από τον μέσο όρο) στις 26 χώρες του δείγματος, για το ίδιο έτος.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΚΕΦίΜ, Αλέξανδρο Σκούρα, “Τα διαχρονικά δεδομένα της Ημέρας Φορολογικής Ελευθερίας αναδεικνύουν δύο σημαντικά συμπεράσματα: αφενός, την εκτίναξη του φορολογικού βάρους που επωμίστηκαν πολίτες και επιχειρήσεις κατά την οικονομική κρίση της προηγούμενης δεκαετίας εξαιτίας των συγκεκριμένων πολιτικών επιλογών εκείνης της περιόδου, και αφετέρου την συγκράτηση αυτής της επικίνδυνης τάσης τα τελευταία δύο χρόνια.

Βεβαίως, όπως καταδεικνύει ο συνυπολογισμός των ελλειμμάτων, που φέτος για πρώτη φορά εντάσσεται στη μεθοδολογία της Ημέρας Φορολογικής Ελευθερίας, οι έκτακτες δαπάνες για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας είναι ένα δεδομένο που πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη στη χάραξη της οικονομικής πολιτικής των επόμενων ετών. Άλλωστε, όπως επανειλημμένα και οδυνηρά έχει αποδειχθεί στην πράξη, όταν τα ελλείμματα δεν αντιμετωπίζονται με τη δέουσα προσοχή, το κόστος που εντέλει θα κληθούν να αντιμετωπίσουν οι πολίτες θα είναι δυσβάσταχτο”.