Κατάργηση των Επιτροπών Πολιτογράφησης, πανελλαδικές εξετάσεις από τράπεζα θεμάτων και μαγνητοσκόπηση προσωπικής συνέντευξης είναι κάποιες από τις αλλαγές που περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο για την ιθαγένεια το οποίο κατατέθηκε στην Βουλή και αναμένεται να ψηφιστεί άμεσα.

Στόχος του νομοσχεδίου είναι η απλοποίηση των διαδικασιών πολιτογράφησης αλλοδαπών ως Ελλήνων πολιτών με σκοπό και τη μείωση των εκκρεμών αιτήσεων πολιτογράφησης. Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση, με την προτεινόμενη ρύθμιση παρατίθενται εκ νέου οι προϋποθέσεις που πρέπει να πληροί ο αλλοδαπός για να πολιτογραφηθεί, με τρόπο ώστε η εξακρίβωση της γνώσης της ελληνικής ιστορίας, γεωγραφίας, του πολιτισμού και των θεσμών του πολιτεύματος που προβλέπεται από την ισχύουσα νομοθεσία να αποκτήσει διακριτό χαρακτήρα και να διαφοροποιηθεί από την οικονομική και κοινωνική του ένταξη.

Ειδικότερα, η διακρίβωση της οικονομικής και κοινωνικής ένταξης του αιτούντος διαχωρίζεται από την διακρίβωση της επαρκούς γνώσης της ελληνικής γλώσσας, ιστορίας και γεωγραφίας, αλλά και των θεσμών του πολιτεύματος, αφού η γνώση όλων των παραπάνω θα πιστοποιείται με την απόκτηση Πιστοποιητικού Επάρκειας Γνώσεων για Πολιτογράφηση.  Εάν επιτύχουν στις εξετάσεις για την πιστοποίηση των γνώσεών τους, δηλαδή καταφέρουν να συγκεντρώσουν το 80% της μέγιστης δυνατής βαθμολογίας, οι αλλοδαποί αποκτούν «Πιστοποιητικό επάρκειας γνώσεων για πολιτογράφηση» και έχουν δικαίωμα να καταθέσουν αίτηση πολιτογράφησης. Οι θεματικές ενότητες εξετάζονται μέσω τυχαίας επιλογής από τράπεζα θεμάτων, η οποία είναι ελεύθερα προσβάσιμη σε κάθε ενδιαφερόμενο μέσω του ιστοτόπου του υπουργείου Εσωτερικών. Για τους αιτούντες που έχουν ξεπεράσει το 67ο έτος ή δεν μπορούν να συμμετέχουν λόγω διαγνωσμένης δυσκολίας σε γραπτές εξετάσεις, προβλέπεται προφορική διαδικασία.

Σημειώνεται, ότι η τελική τύχη του αιτήματος πολιτογράφησης, το παράβολο για την κατάθεση του οποίου καθορίζεται στα 550 ευρώ (σσ: ήδη υπάρχουν αντιδράσεις για το ύψος του παραβόλου), θα κρίνεται από συνέντευξη η οποία θα πραγματοποιείται από δύο υπαλλήλους κατηγορίας Π.Ε. της γενικής γραμματείας Ιθαγένειας με τουλάχιστον πενταετή εμπειρία ως εισηγητές. Ο αλλοδαπός, εφόσον το αίτημά του απορριφθεί, έχει δικαίωμα προσφυγής στο αρμόδιο διοικητικό εφετείο.

Απαραίτητη προϋπόθεση για την πολιτογράφηση είναι το λευκό ποινικό μητρώο, ενώ ο αιτών αλλοδαπός θα πρέπει να διαθέτει ελάχιστο δηλωθέν εισόδημα, το ύψος του οποίου καθορίζεται με απόφαση του γενικού γραμματέα Ιθαγένειας, αλλά σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να είναι χαμηλότερο από το ετήσιο σύνολο των μηνιαίων αποδοχών του ανειδίκευτου εργάτη.