Οι νέοι κανόνες για τον φόρο προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) για τις διαδικτυακές αγορές θα αρχίσουν να ισχύουν από την 1η Ιουλίου, προκειμένου να εξασφαλιστούν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού για τις επιχειρήσεις και μεγαλύτερη διαφάνεια για τους καταναλωτές στην ΕΕ, τονίζει σε σημερινή ανακοίνωσή της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Η πανδημία του κορονοϊού επιτάχυνε την αλματώδη αύξηση του ηλεκτρονικού λιανικού εμπορίου και ενίσχυσε την ανάγκη μεταρρύθμισης των κανόνων, τονίζει η Επιτροπή. Οι νέοι κανόνες θα διασφαλίζουν ότι ο ΦΠΑ που οφείλεται για τις διαδικτυακές πωλήσεις καταβάλλεται στη χώρα του καταναλωτή. Επίσης, οι νέοι κανόνες θα επηρεάσουν τους διαδικτυακούς πωλητές και τις διαδικτυακές αγορές/πλατφόρμες, εντός και εκτός της ΕΕ, τους ταχυδρομικούς φορείς και τους ταχυμεταφορείς, τις τελωνειακές και φορολογικές διοικήσεις, καθώς και τους καταναλωτές. 

Ειδικότερα, από την 1η Ιουλίου 2021 θα εισαχθούν ορισμένες αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο χρεώνεται ο ΦΠΑ στις διαδικτυακές πωλήσεις, είτε οι καταναλωτές αγοράζουν από εμπόρους εντός είτε εκτός της ΕΕ.

Σύμφωνα με το τρέχον σύστημα, τα εμπορεύματα, που εισάγονται στην ΕΕ και αποτιμώνται σε λιγότερο από 22 ευρώ από εταιρείες εκτός ΕΕ, απαλλάσσονται από τον ΦΠΑ. Από την 1η Ιουλίου, η απαλλαγή αυτή αίρεται έτσι ώστε να χρεώνεται ΦΠΑ σε όλα τα εμπορεύματα που εισέρχονται στην ΕΕ – ακριβώς όπως και για τα εμπορεύματα που πωλούνται από επιχειρήσεις της ΕΕ. 

Διάφορες μελέτες έχουν δείξει ότι γίνεται κατάχρηση της απαλλαγής ΦΠΑ, επισημαίνει η Επιτροπή, καθώς αδίστακτοι πωλητές από χώρες εκτός ΕΕ προβαίνουν σε παραπλανητική επισήμανση αποστολών εμπορευμάτων, π.χ. έξυπνων τηλεφώνων, προκειμένου να επωφεληθούν από την απαλλαγή. Το κενό αυτό επιτρέπει στις εν λόγω εταιρείες να υποσκελίσουν τους ανταγωνιστές τους στην ΕΕ και κοστίζουν στα δημόσια ταμεία της ΕΕ περίπου 7 δισ. ευρώ ετησίως σε απάτες, γεγονός που οδηγεί σε μεγαλύτερη φορολογική επιβάρυνση για τους άλλους φορολογούμενους.

Επί του παρόντος, οι πωλητές ηλεκτρονικού εμπορίου πρέπει να διαθέτουν αριθμό φορολογικού μητρώου ΦΠΑ σε κάθε κράτος μέλος στο οποίο ο κύκλος εργασιών τους υπερβαίνει ένα συγκεκριμένο συνολικό κατώτατο όριο, το οποίο διαφέρει από χώρα σε χώρα. Από την 1η Ιουλίου, τα εν λόγω διαφορετικά κατώτατα όρια θα αντικατασταθούν από ένα κοινό ενωσιακό όριο ύψους 10.000 ευρώ, πάνω από το οποίο ο ΦΠΑ πρέπει να καταβάλλεται στο κράτος μέλος στο οποίο παραδίδονται τα εμπορεύματα.

Για να απλουστευθεί η ζωή των εν λόγω εταιρειών και να διευκολυνθούν οι πωλήσεις τους σε άλλα κράτη μέλη, οι διαδικτυακοί πωλητές μπορούν πλέον να εγγραφούν σε μια ηλεκτρονική πύλη, την «One Stop Shop», όπου μπορούν να εκπληρώσουν όλες τις υποχρεώσεις τους όσον αφορά τον ΦΠΑ για τις πωλήσεις τους σε ολόκληρη την ΕΕ. Αυτό το όριο των 10.000 ευρώ εφαρμόζεται ήδη για ηλεκτρονικές υπηρεσίες που πωλούνται διαδικτυακά από το 2019.

Αντί να αγωνίζονται να συμμορφωθούν με περίπλοκες διαδικασίες σε άλλες χώρες, μπορούν να εγγραφούν στο δικό τους κράτος μέλος και στη δική του γλώσσα. Μόλις εγγραφεί, ο διαδικτυακός λιανοπωλητής μπορεί να κοινοποιήσει και να καταβάλει ΦΠΑ στην ηλεκτρονική πύλη «One Stop Shop» για όλες τις πωλήσεις του στην ΕΕ μέσω τριμηνιαίας δήλωσης. Η πύλη αυτή θα φροντίζει για τη διαβίβαση του ΦΠΑ στο αντίστοιχο κράτος μέλος.

Στο ίδιο πνεύμα, η καθιέρωση της πύλης «One Stop Shop» για πωλητές εκτός ΕΕ θα τους επιτρέπει να εγγραφούν εύκολα στα μητρώα ΦΠΑ στην ΕΕ και θα διασφαλίζει ότι το ορθό ποσό του ΦΠΑ διοχετεύεται στο κράτος μέλος στο οποίο οφείλεται τελικά. Για τους καταναλωτές, αυτό σημαίνει πολύ μεγαλύτερη διαφάνεια: ο ΦΠΑ θα πρέπει να αποτελεί μέρος της τιμής που καταβάλλουν στον πωλητή. Επίσης, δεν θα υπάρχουν πλέον προσκλήσεις από τις τελωνειακές υπηρεσίες ή τις υπηρεσίες ταχυμεταφορών που ζητούν πρόσθετη πληρωμή όταν τα εμπορεύματα φθάνουν στη χώρα του καταναλωτή, διότι ο ΦΠΑ θα έχει ήδη καταβληθεί. 

Η Επιτροπή τονίζει ότι ένας μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων εκτός της ΕΕ,  έχουν ήδη εγγραφεί στην πύλη «One Stop Shop», συμπεριλαμβανομένων των μεγαλύτερων παγκόσμιων διαδικτυακών αγορών.

Αξίζει να σημειωθεί ότι παρόμοια πύλη «One Stop Shop» για τον ΦΠΑ λειτουργεί ήδη με επιτυχία από το 2015 για τις διασυνοριακές πωλήσεις ηλεκτρονικών υπηρεσιών.