Συλλογικές Συμβάσεις: Τελικός κύκλος διαβούλευσης για την αύξησή τους – Ποιες αλλαγές εξετάζονται

Έως τις 31 Οκτωβρίου θα πρέπει να έχουν υποβάλει τις προτάσεις τους οι κοινωνικοί εταίροι στο πλαίσιο του διαλόγου για την εκπόνηση του Σχεδίου Δράσης για την ενίσχυση των συλλογικών διαπραγματεύσεων και των μηχανισμών ρύθμισης των εργασιακών σχέσεων.

Ο νέος τελικός κύκλος διαβούλευσης θα συνεχιστεί και το επόμενο χρονικό διάστημα με νέες συναντήσεις της Υπουργού με τους εκπροσώπους των εθνικών κοινωνικών εταίρων, με στόχο την επίτευξη της μέγιστης δυνατής συναίνεσης, ενώ το Σχέδιο Δράσης θα πρέπει να έχει εκπονηθεί έως το τέλος του τρέχοντος έτους.

Στόχος η κάλυψη του 80% των εργαζομένων με συλλογικές συμβάσεις

Η ατζέντα του διαλόγου περιλαμβάνει αλλαγές στο πλαίσιο των συλλογικών διαπραγματεύσεων ώστε να διευκολύνεται αφενός η σύναψη περισσότερων κλαδικών συμβάσεων και αφετέρου να επεκτείνονται σε περισσότερους εργαζόμενους, για την αύξηση του αριθμού των συλλογικών συμβάσεων στο 80%.

Ο στόχος που μπαίνει για το υπουργείο από την ευρωπαϊκή οδηγία 2022/2041 (για τους επαρκείς κατώτατους μισθούς) είναι να αυξηθεί το ποσοστό των εργαζομένων που έχουν συλλογική σύμβαση στο 80% από το 30% που είναι σήμερα, προκειμένου ο μέσος μισθός να ανέλθει το 2027 στα 1.500 ευρώ.

Για την Ελλάδα αυτό το ποσοστό σημαίνει ότι από τα 2,8 εκατομμύρια μισθωτών του ιδιωτικού τομέα, οι 2,2 εκατ. εργαζόμενοι θα πρέπει να καλύπτονται με συλλογική σύμβαση. Με τα σημερινά δεδομένα, το ποσοστό κάλυψης των εργαζομένων από συλλογική σύμβαση είναι περίπου στο 30%, δηλαδή αφορά περίπου 800.000 εργαζόμενους. Μάλιστα, οι συλλογικές συμβάσεις που είναι σήμερα ενεργές είναι μόλις 25.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που έχει στη διάθεσή του το υπουργείο Εργασίας, προκύπτει ότι σε όλες τις περιπτώσεις οι αυξήσεις που προβλέπονται ανά κλάδο εργαζομένων είναι υψηλότερες από τον κατώτατο μισθό (σήμερα 880 ευρώ, μικτά). Αυτό ισχύει ακόμα και για συμβάσεις που συμφωνήθηκαν το 2024 ή ακόμα και το 2023, γεγονός που δείχνει ότι οι διαπραγματεύσεις ανάμεσα σε εκπροσώπους εργοδοτών και εργαζομένων έλαβαν υπόψη τους και τις όποιες αυξήσεις επρόκειτο να προκύψουν.

Οι βασικές αλλαγές που εξετάζονται

Οι βασικές αλλαγές που εξετάζονται με στόχο την αύξηση των συλλογικών συμβάσεων (και στα οποία υπάρχουν συγκλήσεις) είναι τέσσερις:

1. Δραστική μείωση του ποσοστού της εργοδοτικής εκπροσώπησης που απαιτείται ως προϋπόθεση για την επέκταση των όρων των συμβάσεων στο σύνολο του κλάδου. Σήμερα αυτό το ποσοστό είναι 50% +1, με αποτέλεσμα πολλοί εργοδότες να αποχωρούν από τον φορέα εκπροσώπησής τους για να μην υποχρεωθούν να αυξήσουν τους μισθούς που ορίζουν οι κλαδικές συμβάσεις. Άλλωστε, η μέτρηση του ποσοστού είναι δύσκολη και συχνά αναξιόπιστη. Αυτή η παρέμβαση, σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας, αποτελεί ένα κίνητρο ώστε οι εργοδότες να προσέρχονται με μεγαλύτερη προθυμία στις συλλογικές διαπραγματεύσεις.
2. Συμφωνία των κοινωνικών εταίρων να προβλέπεται –σε αυστηρό πλαίσιο– διαφορετική πολιτική για τις αυξήσεις που ορίζουν οι συμβάσεις στις επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα.
3. Απλοποίηση των διαδικασιών του ΟΜΕΔ ώστε να αρθούν οι γραφειοκρατικές αγκυλώσεις. Ωστόσο, ο στόχος που θα τεθεί είναι στις περισσότερες περιπτώσεις οι διαφορές να λύνονται εξωδικαστικά πριν από την προσφυγή στη διαιτησία. Το υπουργείο αλλά και οι εργοδοτικοί φορείς επιθυμούν να υπερισχύσει η διαδικασία της συμφιλίωσης προτού οι δύο πλευρές προσφύγουν στη διαιτησία.
4. Απλοποίηση των διαδικασιών στη νομιμοποίηση και εγγραφή των συνδικαλιστών αλλά και των εκπροσώπων των εργοδοτικών φορέων στο ψηφιακό Μητρώο που προβλέπεται από τον νόμο Χατζηδάκη. Για το θέμα αναμένεται και η απόφαση του ΣτΕ, στο οποίο προσέφυγαν οι συνδικαλιστές με το σκεπτικό ότι είναι αντισυνταγματικό να εξαρτάς την πορεία μιας συλλογικής σύμβασης από την εγγραφή των μελών στα Μητρώα.

«Να αποκτήσουμε κουλτούρα συνεννόησης και συμβιβασμού»

Ο γενικός γραμματέας απασχόλησης Νίκος Μηλαπίδης τάσσεται υπέρ της ενίσχυσης των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων, αναφέροντας ωστόσο ότι «δεν πρέπει να γυρίσουμε πίσω στα λάθη του παρελθόντος που είχαν ως αποτέλεσμα να μπαίνει λουκέτο στις επιχειρήσεις για να εφαρμοστούν οι αυξήσεις στους μισθούς που προέβλεπε η σύμβαση. Επίσης πρέπει να αποκτήσουμε κουλτούρα συνεννόησης και συμβιβασμού και η διαιτησία να εφαρμόζεται σε έσχατες περιπτώσεις».

«Στόχος του υπουργείου είναι να δημιουργηθεί ένα σταθερό σύστημα επέκτασης των συμβάσεων αφού προηγηθεί οικονομική ανάλυση ανά κλάδο ώστε να μετρηθεί η ανταγωνιστικότητα, η παραγωγικότητα και η αντοχή των επιχειρήσεων. Τέλος, και η εκπροσώπηση των φορέων είναι ένα σημαντικό ζήτημα όσον αφορά τόσο τους εργαζόμενους όσο και τους εργοδότες. Ενδεικτικά αναφέρω ότι τα σούπερ μάρκετ δεν έχουν εργοδοτικό φορέα εκπροσώπησης, παρότι είναι ένας πολυπληθής κλάδος».

Πηγή: imerisia.gr