“Εξοικονομώ 2025”: Όλες οι αλλαγές – Ποιοι κερδίζουν τις μεγαλύτερες επιδοτήσεις

Με αύξηση κατά 113% από τα 434 εκατ. ευρώ σε 924 εκατ. ευρώ στο συνολικό προϋπολογισμό του το Εξοικονομώ 2025 εφοδιάζεται με σημαντικά εργαλεία την ώρα που καταγράφεται «έκρηξη» ενδιαφέροντος, με περίπου 55.000 αιτήσεις να έχουν ήδη κατατεθεί. Με τη νέα απόφαση τροποποίησης του Οδηγού που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ, ανοίγει ο δρόμος για να προχωρήσουν ακόμη περισσότερες ενεργειακές αναβαθμίσεις, ώστε το πρόγραμμα να ωφελήσει μεγαλύτερο αριθμό νοικοκυριών και να καλύψει την αυξανόμενη ζήτηση. Παράλληλα, δίνεται πλέον περισσότερη ανάσα χρόνου: η τελική προθεσμία ολοκλήρωσης των παρεμβάσεων μετατίθεται στις 31 Μαΐου 2026.

Πώς κατανέμονται τα ποσά

Όπως φαίνεται στον τροποποιημένο Οδηγό του προγράμματος τα ποσοστά επιδότησης διαμορφώνονται ως εξής:

• 100% για ευάλωτους με πολύ χαμηλά εισοδήματα
• 95% για την ίδια κατηγορία χωρίς χαρακτηρισμό ευαλωτότητας
• 80% για ΑμεΑ, σεισμόπληκτους, πυρόπληκτους
• 65% για τρίτεκνους και πολύτεκνους
• 50% για τους υπόλοιπους ιδιοκτήτες στη δεύτερη εισοδηματική κλίμακα

Σημειώνεται ότι από το σύνολο τα 888.978.239,54 ευρώ προορίζονται για την ενίσχυση των ωφελουμένων, δηλαδή για τις επιδοτήσεις του προγράμματος (μαζί με τον ΦΠΑ). Από αυτά τα χρήματα:

• 150.363.055,80 ευρώ πηγαίνουν σε οικογένειες με μέλος/μέλη ΑμεΑ.
• 440.872.917,71 ευρώ προορίζονται για τους πληγέντες από Θεσσαλία, Στερεά Ελλάδα, Κεντρική και Δυτική Μακεδονία, καθώς και για τους σεισμόπληκτους Αρκαλοχωρίου και Σάμου.
• Από αυτό το ποσό, 51.443.557,41 ευρώ είναι ειδικά για τα ευάλωτα νοικοκυριά αυτών των περιοχών.
• 30.833.976,30 ευρώ διατίθενται για οικογένειες με τουλάχιστον τρία εξαρτώμενα παιδιά.

Τέλος, από τον συνολικό προϋπολογισμό του έργου, 31.000.000 ευρώ προβλέπονται για την επιδότηση επιτοκίου δανείων των ωφελουμένων.

Σύμφωνα με τον Οδηγό, τα ποσά της άμεσης ενίσχυσης που θα διακινούνται θα είναι «ακατάσχετα» και θα παραμένουν δεσμευμένα αποκλειστικά για τον σκοπό του Προγράμματος στον λογαριασμό εξυπηρέτησης της επιχορήγησης. Στην περίπτωση της κάλυψης της ιδιωτικής συμμετοχής με τραπεζικό δανεισμό, ο λογαριασμός εξυπηρέτησης δανείου δύναται να χρησιμοποιείται και ως λογαριασμός εξυπηρέτησης επιχορήγησης. Μετά από την Υπαγωγή του Ωφελούμενου στο Πρόγραμμα, ανεξαρτήτως του τρόπου κάλυψης της Ίδιας Συμμετοχής θα πιστώνεται το 70% της προβλεπόμενης επιχορήγησης όπως έχει προσδιοριστεί στην απόφαση Υπαγωγής.

Περισσότερες παρεμβάσεις: Έμφαση σε τεχνολογία & ασφάλεια

Smart home συστήματα: Γίνονται πλέον ξεχωριστή, επιλέξιμη παρέμβαση. Προβλέπεται επιδότηση για συστήματα που:

• ρυθμίζουν κατανάλωση ρεύματος
• διαχειρίζονται φωτισμό, θέρμανση και ζεστού νερού χρήσης
• παρέχουν πραγματικά δεδομένα κατανάλωσης

Μπαταρίες αποθήκευσης ενέργειας: Για πρώτη φορά επιδοτείται η εγκατάσταση μπαταριών με προδιαγραφή EN IEC 62933-5-2, ανοίγοντας τον δρόμο για ουσιαστική αυτονομία σε όσους έχουν ή θα εγκαταστήσουν φωτοβολταϊκό. Εντούτοις, το πρόγραμμα εισάγει πιο αυστηρά πρότυπα ποιότητας καθώς απαιτεί:

• Προδιαγραφές πυρασφάλειας EN 13501-1 για υλικά
• Συμμόρφωση με τον κανονισμό Ecodesign για εξοπλισμό
• Πληρέστερες τεχνικές προδιαγραφές για SCOP/SEER σε αντλίες θερμότητας και κλιματισμό

Νέες επιλέξιμες επεμβάσεις: Θερμομόνωση pilotis, Θερμομόνωση κτιρίων μικτής χρήσης, Αναβαθμισμένες απαιτήσεις για συστήματα ζεστού νερού χρήσης και ηλιακούς

De minimis: Νέο όριο 300.000 για όσους θεωρούνται επιχειρήσεις

Σύμφωνα με τον νέο Οδηγό εφαρμόζεται όριο 300.000 ευρώ στις ενισχύσεις τριετίας για περιπτώσεις που ο ωφελούμενος θεωρείται «επιχείρηση» (π.χ. κτίρια με νομική μορφή, κοινόχρηστα επαγγελματικών χώρων, εταιρική ιδιοκτησία). Το ΦΕΚ εισάγει ακόμη και νέα Υπεύθυνη Δήλωση για τη σωρευτικότητα των ενισχύσεων.

Αυστηρότεροι κανονισμοί

Το νέο πλαίσιο καταργεί κάθε πιθανότητα διπλής χρηματοδότησης με:

• Εξοικονομώ 2021 & 2023
• Ανακαινίζω – Νοικιάζω
• Εξοικονομώ – Ανακαινίζω για Νέους

Ο στόχος είναι να αποφευχθούν «επικαλύψεις» και να καλυφθούν όσο το δυνατόν περισσότερα νοικοκυριά.

Καθαρή δομή, περισσότερες λεπτομέρειες & αυστηρότερη τεκμηρίωση

Η τροποποίηση δεν αλλάζει απλώς τα ποσά. Εισάγει:

• επιπλέον απαιτήσεις για δικαιολογητικά
• ενισχυμένο έλεγχο μέσω TAXIS
• αυστηρές τεχνικές προδιαγραφές
• έμφαση σε ενεργειακή τεκμηρίωση και πραγματική εξοικονόμηση

Τι προβλέπει το πρόγραμμα «Εξοικονομώ 2025»

Στόχος του προγράμματος είναι η επίτευξη τουλάχιστον 30% εξοικονόμησης ενέργειας για κάθε συμμετέχοντα και η βελτίωση της ενεργειακής κλάσης του σπιτιού κατά τουλάχιστον 3 κατηγορίες. Ταυτόχρονα προβλέπεται η στήριξη ευάλωτων νοικοκυριών μέσω αυξημένων επιχορηγήσεων.

Ποιες κατοικίες μπορούν να ενταχθούν

• Μονοκατοικίες, διαμερίσματα και πολυκατοικίες.
• Η κατοικία πρέπει να είναι νόμιμη, κύρια ή δευτερεύουσα κατοικία.
• Πρέπει να υπάρχει Α’ Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης (Α’ ΠΕΑ) που να έχει εκδοθεί από 1/1/2022 και μετά και να αποδεικνύει ότι η κατοικία είναι ενεργειακά χαμηλής κατηγορίας.

Επιλέξιμες παρεμβάσεις

• Αντικατάσταση κουφωμάτων με ενεργειακά (θερμομονωτικά/θερμοδιακοπτόμενα).
• Θερμομόνωση (τοίχοι, οροφή, δώμα, στέγη, pilotis).
• Αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης/ψύξης, όπως: αντλίες θερμότητας, κλιματιστικά υψηλής ενεργειακής απόδοσης, λεβητοστάσια υψηλής απόδοσης
• Συστήματα Ζεστού Νερού Χρήσης (ΖΝΧ): υποχρεωτικός ηλιακός θερμοσίφωνας όπου είναι τεχνικά εφικτό και συστήματα ΑΠΕ για ΖΝΧ
• Έξυπνα συστήματα διαχείρισης ενέργειας (smart home): έλεγχος φωτισμού, έλεγχος θέρμανσης/ψύξης, ενεργειακή παρακολούθηση και αυτοματισμοί

Προθεσμία υλοποίησης του έργου

Εντός χρονικού διαστήματος 8 μηνών από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης υπαγωγής, θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί το σύνολο του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου, δηλαδή:

• η υλοποίηση του συνόλου των παρεμβάσεων,
• η διενέργεια της 2ης ενεργειακής επιθεώρησης και η εξόφληση αυτής,
• η εκπόνηση τυχόν μελετών ή/και συμβολαιογραφικών υπηρεσιών,
• η καταχώρηση στο πληροφοριακό σύστημα όλων των απαιτούμενων δηλώσεων πιστοποίησης για την ολοκλήρωση του έργου επισυνάπτοντας τα απαιτούμενα παραστατικά δαπανών και τα σχετικά δικαιολογητικά.

Δεν είναι δυνατή η ολοκλήρωση του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου μετά την καταληκτική ημερομηνία του προγράμματος.

Επιπλέον, προβλέπεται ότι αίτημα παράτασης μπορεί να υποβληθεί αποκλειστικά για λόγους ανωτέρας βίας ηλεκτρονικά μέσω του πληροφοριακού συστήματος από τον ωφελούμενο έως την ημερομηνία λήξης της προθεσμίας. Σε κάθε περίπτωση δεν είναι δυνατή η χορήγηση παράτασης διαστήματος μεγαλύτερου των 30 ημερών. Σε καμία περίπτωση δεν είναι δυνατή η ολοκλήρωση του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου των Ωφελουμένων μετά την καταληκτική ημερομηνία του προγράμματος.

Πηγή