Σε μέγα σκάνδαλο εξελίσσεται το νέο επιδοτούμενο πρόγραμμα voucher με τίτλο: «Ευκαιρίες κατάρτισης και πιστοποίησης για ανέργους νέους του ΟΑΕΔ, ηλικίας 18-24 ετών, σε επιχειρήσεις του Ιδιωτικού τομέα σε κλάδους αιχμής της ελληνικής οικονομίας».

Η προκήρυξη του ΣΕΠΕ, της ΕΣΕΕ και της ΕΕΔΕ για την κατάρτιση ανέργων 18-24 ετών μας θυμίζει προκηρύξεις του πρόσφατου “αμαρτωλού” παρελθόντος. Πιστέψαμε (ατυχώς) μετά την επιτυχία του θεσμού των Voucher ότι το υπουργείο δε θα επανέφερε τον εφιάλτη των στημένων και φωτογραφικών διαγωνισμών.

Τα προηγούμενα χρόνια και πριν ανοίξει ο θεσμός των ΚΕΚ με την δημιουργία των Κέντρων Δια Βίου Μάθησης επιπέδου 1 και 2 καθώς και πριν την δημιουργία των voucher, τα προγράμματα των ανέργων δεν κατέληγαν με τις καλύτερες διαδικασίες στους δικαιούχους παρόχους κατάρτισης.

Τι να πρωτοθυμηθεί κανείς;

Από τα κριτήρια με τα οποία γινόταν η επιλογή και ανάθεση των προγραμμάτων που δεν ήταν αξιοκρατικά;  Την κατανομή του μεγαλύτερου όγκου των έργων σε συγκεκριμένους νομούς ή και συγκεκριμένους φορείς κατάρτισης; Τους διαγωνισμούς του Υπουργείου απασχόλησης όπου όλοι κατέληγαν στα δικαστήρια; Τις αμαρτωλές επιτροπές αξιολόγησης “Τεχνικών προσφορών” που δίνανε διαφορετική βαθμολογία σε ίδιες προσφορές χωρίς αιτιολογία; Τα σούρτα φέρτα και το αλισβερίσι πολιτικών με τους ιδιοκτήτες των μεγάλων ΚΕΚ;

Τα προγράμματα λοιπόν παλαιότερα, ανατίθενταν σε συγκεκριμένα ΚΕΚ και οι δικαιούχοι δεν είχαν την ελεύθερη επιλογή για το που θα τα υλοποιήσουν, αλλά ήταν υποχρεωμένοι να πάνε μόνο όπου τους υποδείκνυαν.

Ο θεσμός των voucher που καθιερώθηκε μετά το άνοιγμα της αγοράς στα Κέντρα Δια Βίου Μάθησης, παρά τις όποιες αδυναμίες του, κατόρθωσε να λύσει τα πολλά προβλήματα αδιαφάνειας του παρελθόντος, να εισάγει το στοιχείο του ποιοτικού ανταγωνισμού μεταξύ των δικαιούχων φορέων καθιστώντας για πρώτη φορά κριτή και τελικό αξιολογητή στην πράξη αυτόν τον ίδιο τον ωφελούμενο. Για πρώτη φορά ο ίδιος ο ωφελούμενος καλείται να επιλέξει τον φορέα κατάρτισης στον οποίο θέλει να “εξαργυρώσει” τη συμμετοχή του – γεγονός που κινητοποιεί τους φορείς κατάρτισης να βελτιώνουν συνεχώς τις παρεχόμενες υπηρεσίες τους – και όχι να μένουν εφησυχασμένοι στα έργα που τους έχουν ανατεθεί τα οποία έτσι και αλλιώς θα υλοποιήσουν. Μάλιστα το τελευταίο Voucher ΑΕΙ-ΤΕΙ (για το οποίο μπορούσαν να εξαχθούν αποτελέσματα λόγω του συστήματος ΕΡΓΑΝΗ), είχε πολύ θετική αποτίμηση αφού έγινε πρόσληψη σε μεγάλο ποσοστό των ανέργων μετά το πέρας της πρακτικής άσκησης (δες εδώ)

Σε αυτό το πλαίσιο πιστέψαμε ότι η φωτογραφική περυσινή προκήρυξη του προγράμματος 29-64 που πολύ σωστά η νέα κυβέρνηση απέσυρε και η αναμενόμενη επαναπροκήρυξη με τον θεσμό των Voucher, που έρχεται τώρα τον Μάρτιο, ήταν συνειδητές επιλογές της Κυβέρνησης για να ικανοποιήσουν δύο σημαντικούς στόχους.

1. Την ελεύθερη βούληση  των ανέργων να επιλέξουν την καλύτερη δομή όπου θα υλοποιήσουν το πρόγραμμα και
2. Το άνοιγμα του “κλειστού” επαγγέλματος των ΚΕΚ.

Δυστυχώς όμως οι συγκεκριμένες 4 πανομοιότυπες προκηρύξεις για το νέο πρόγραμμα 18-24, μας φέρνουν πάλι πίσω στα αμαρτωλά χρόνια των “Αναθέσεων” με τον μεγαλύτερο δυνατό αποκλεισμό.

Συγκεκριμένα οι αναθέτουσες αρχές του προγράμματος δεν το αφήνουν στην ελεύθερη αγορά ώστε να επιλέγει ο άνεργος τον Πάροχο Κατάρτισης της αρεσκείας του, αλλά προκηρύσσουν φωτογραφικό διαγωνισμό ώστε να πάρει όλο το πρόγραμμα ένα ΚΕΚ ή μια κοινοπραξία και να υποχρεωθούν οι δικαιούχοι άνεργοι να πάνε μόνο εκεί. Μάλιστα τα κριτήρια που βάζουν για το ΚΕΚ που θα το πάρει είναι άπιαστα για σχεδόν όλα τα ΚΕΚ εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων.

Για του λόγου το αληθές παραθέτουμε μερικά σημεία της πρόσκλησης η οποία αναφέρει:

«Οι συμμετέχοντες πρέπει να είναι πάροχοι συνεχιζόμενης επαγγελματικής κατάρτισης και να πληρούν τις ελάχιστες προϋποθέσεις συμμετοχής (κριτήρια επαγγελματικής ικανότητας και οικονομικής επάρκειας)

α. ενός (1) έργου συνεχιζόμενης επαγγελματικής κατάρτισης προϋπολογισμού, που κατ’ ελάχιστον ανέρχεται σε ποσό 600.000,00 € και

β. ενός (1) έργου συνεχιζόμενης επαγγελματικής κατάρτισης και πιστοποίησης. Τα παραπάνω έργα θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί εντός των τελευταίων πέντε (5) ετών πριν από την ημερομηνία διενέργειας του διαγωνισμού.

Ο υποψήφιος πρέπει να έχει μέσο όρο κύκλου εργασιών των τριών (3) τελευταίων διαχειριστικών χρήσεων, για τις οποίες έχουν δημοσιευθεί ισολογισμοί ίσο ή μεγαλύτερο από 1.000.000,00 €. Σε περίπτωση που ο υποψήφιος δραστηριοποιείται για χρονικό διάστημα μικρότερο των τριών διαχειριστικών χρήσεων, τότε ο μέσος όρος κύκλου εργασιών για όσες διαχειριστικές χρήσεις δραστηριοποιείται, θα πρέπει να είναι ίσος ή μεγαλύτερος από 1.000.000,00 €»

Άραγε σε ποιους παρόχους αναφέρονται οι προκηρύξεις; στο 1% ίσως των Κέντρων Δια Βίου Μάθησης (ΚΔΒΜ). Οι υπόλοιπες 99% επιχειρήσεις ΚΔΒΜ θα γίνουν επαίτες των “μεγάλων” για να τους ενοικιάσουν τις δομές έναντι πινακίου φακής. Πόσο αξιόπιστα είναι τα “ποιοτικά κριτήρια”, όταν μετατρέπονται σε ποσοτικά και μάλιστα χωρίς να περιλαμβάνονται τα Vouchers, αλλά μόνο τα “αγορασμένα” προγράμματα;

Γιατί δεν θεωρείται ποιοτικό χαρακτηριστικό η υλοποίηση Vouchers, όπου ο καταρτιζόμενος επέλεγε απρόσκοπτα και μόνος του τον πάροχο. Σε αντίθεση με τέτοιο τύπου αναθέσεις οι ωφελούμενοι, χωρίς κανένα δικαίωμα επιλογής, “ΑΝΑΤΙΘΕΝΤΑΙ” στην “παρέα” που θα πάρει τον διαγωνισμό.

Ο φωτογραφικός διαγωνισμός λοιπόν του νέου προγράμματος 18-24 με τις ευλογίες της νέας ηγεσίας θα εξελιχθεί ως εξής:

Μια μικρή ομάδα πρώην ΚΕΚ θα συμφωνήσει με όλες τις Κοινοπραξίες (ΕΣΕΕ/ΣΕΠΕ/ΕΕΔΕ/ΣΕΒΕ) με διαφορετικό διαχειριστή, θα πάρει όλα τα έργα και θα συνάψει “αποικιοκρατικά “ συμφωνητικά με κάποια Κέντρα Δια Βίου Μάθησης (ΚΔΒΜ) της περιφέρειας.

Αν αυτό θεωρείται, από την πρώτη αριστερή κυβέρνηση, ότι είναι άνοιγμα της αγοράς και παροχή ποιοτικών υπηρεσιών στους ανέργους, τότε ή έχει κάνει πολύ μεγάλο λάθος ή γνωρίζει πολύ καλά τις συνέπειες και απλά κοροϊδεύει την ευαίσθητη ομάδα των ανέργων.

Η μόνη λύση πλέον, για να διασφαλιστεί το κύρος της επιδοτούμενης επαγγελματικής κατάρτισης πρέπει να είναι η άμεση ανάκληση των προκηρύξεων και των διαγωνισμών για το πρόγραμμα 18-24 ώστε να τεθεί η επαναπροκήρυξη σε ανοιχτή διαβούλευση.