Μεγάλες ανατροπές φέρνει νέο εργασιακό νομοσχέδιο

Νέο εργασιακό νομοσχέδιο που αλλάζει ριζικά τον χάρτη της απασχόλησης στη χώρα μας έρχεται στην Βουλή -σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες- στις αρχές Ιουνίου. Από τη μια το νέο νομοσχέδιο θα ενισχύει τον θεσμό των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων και θα τις καθιστά πιο εύκολα «γενικώς υποχρεωτικές». Από την άλλη όμως εμπλουτίζει το «μενού» των ευέλικτων μορφών εργασίας, καθιερώνει «δοκιμαστικές» προσλήψεις και επιτρέπει τις προσλήψεις – αποχωρήσεις εξπρές μέσω… κινητού.

Το νομοσχέδιο, στο οποίο μπαίνουν πλέον οι τελευταίες πινελιές, αγγίζει σχεδόν ολόκληρο το φάσμα των εργασιακών ζητημάτων, από τις προσλήψεις – αποχωρήσεις, ως τα ωράρια και τις συμβάσεις.

Βάσει των μέχρι τώρα πληροφοριών και αν δεν αλλάξει κάτι δραματικά λίγο πριν την κατάθεσή του νέου νομοσχεδίου στην Βουλή, υπάρχουν -μεταξύ άλλων- ρυθμίσεις που καθιερώνουν νέο σύστημα διευθέτησης του χρόνου εργασίας το οποίο θα επιτρέπει την αύξηση και την μείωσή του σε εβδομαδιαία βάση, fast track προσλήψεις και αποχωρήσεις εργαζομένων, μέσω ειδικής εφαρμογής αποδοχής των όρων απασχόλησης ή διακοπής της σύμβασης στο κινητό τηλέφωνο, αλλά και μείωση του γραφειοκρατικού φόρτου για τις επιχειρήσεις με την κατάργηση εντύπων για τις άδειες, τις μετακινήσεις εκτός έδρας, των καταστάσεων προσωπικού κ.α.

Συγκεκριμένα, το νέο νομοσχέδιο θα δίνει έμφαση:

α) Στη διευκόλυνση των προσλήψεων και των αποχωρήσεων με διαδικασίες fast track που θα περιλαμβάνουν αποδοχή των όρων της σύμβασης έναρξης απασχόλησης ή την καταγγελία της μέσω κινητού.

β) Στο νέο σύστημα διευθέτησης του χρόνου εργασίας που θα επιτρέπεται να γίνεται σε εβδομαδιαία βάση με τη σύμφωνη γνώμη των εργαζομένων.

γ) Στην απλούστευση του πίνακα προσωπικού με στόχο την κατάργησή του σε επόμενο στάδιο.

δ) Στην κατάργηση του βιβλίου αδειών, δεδομένου ότι οι χρόνοι απουσίας θα περνούν στο εργασιακό ιστορικό των εργαζομένων μέσω τη ψηφιακής κάρτας.

ε) Στην ευέλικτη προσέλευση και αποχώρηση εργαζομένων για διάστημα 10 λεπτών χωρίς αυτό το διάστημα να καταγράφεται στο σύστημα της ψηφιακής κάρτας

στ) Στην κατάργηση του εντύπου για εκτός έδρας εργασία, που θα καταχωρείται στην ψηφιακή κάρτα.

Προσλήψεις και αποχωρήσεις εξπρές μέσω… κινητού

Μια από τις ανατροπές που έρχονται λοιπόν είναι ότι στο εξής (δηλαδή μετά την ψήφιση των αλλαγών) η κάθε πρόσληψη θα μπορεί να γίνεται αυθημερόν και ο εργαζόμενος θα αρκεί να κάνει αποδοχή στους όρους της πρόσληψης μέσω κινητού τηλεφώνου για την άμεση έναρξη της απασχόλησής του.

Στις αποχωρήσεις η διαδικασία θα απλοποιηθεί και άλλο, καθώς εξετάζεται να καταργηθεί το διάστημα των 10 ημερών από την απουσία ενός εργαζόμενου -που θα πρέπει να μεσολαβήσει με τα σημερινά δεδομένα-  προκειμένου η μη προσέλευσή του να θεωρηθεί ως οικειοθελής αποχώρηση και να επιτραπεί η αντικατάστασή του με νέα πρόσληψη.

Με το νέο καθεστώς ένας εργοδότης θα μπορεί να προβαίνει σε αντικατάσταση ενός εργαζόμενου από κάποιον άλλον χωρίς να μεσολαβεί 10ήμερο και χωρίς να θεωρηθεί η αποχώρηση του καταγγελία σύμβασης.

Εφόσον, αυτοματοποιηθούν οι διαδικασίες προσλήψεων και αποχωρήσεων – κατ΄ αυτόν τον τρόπο- θα «ξεμπλοκάρουν» και οι περιβόητες συμβάσεις «μηδενικών ωρών» οι οποίες είναι συμβάσεις που θα  συνάπτονται για απασχόληση μιας, δυο ή τριών ημερών και για καθαρά έκτακτες ανάγκες.

Οι συμβάσεις «μηδενικών ωρών» έχουν ζήτηση στην εστίαση και στον τουρισμό, αλλά στην πράξη δεν εφαρμόζονται παρότι υπάρχει ψηφισμένο  νομοθετικό πλαίσιο από πέρυσι.

Ο λόγος που δεν προχώρησαν είναι η έλλειψη ευελιξίας στο καθεστώς προσλήψεων και αποχωρήσεων.

Με την ευέλικτη διευθέτηση του χρόνου εργασίας σε εβδομαδιαία βάση οι επιχειρήσεις θα μπορούν να εφαρμόζουν αυξημένο ωράριο για μερικές μέρες με βάση τις ανάγκες τους και να επιστρέφουν τις επιπλέον ώρες στο προσωπικό τους είτε με μειωμένο ωράριο, είτε με επιπλέον ρεπό ή άδεια.

Πάντως, ο μέσος όρος του εβδομαδιαίου ωραρίου εργασίας θα παραμένει στις 40 ώρες ενώ δεν θα επηρεαστούν οι μισθοί, καθώς οι αποδοχές θα είναι ίδιες τόσο κατά το αυξημένο όσο και στο μειωμένο ωράριο εργασίας.

Για παράδειγμα θα μπορεί να συμφωνείται από την επιχείρηση και τους εργαζομένους της, για 3 μέρες μιας εβδομάδας να απασχοληθούν για 10 ώρες αντίο 8 και για τις άλλες 2 μέρες να εργαστούν με μειωμένο ωράριο 5 ωρών ημερησίως ώστε σε εβδομαδιαία βάση ο συνολικός χρόνος να είναι 40 ώρες, αλλά με αυξομειώσεις. Η εβδομαδιαία διευθέτηση θα μπορεί να εφαρμόζεται και με υπερωρίες.

Ποιες άλλες ανατροπές φέρνει το νέο εργασιακό

Άλλες ανατροπές που αναμένεται να φέρει το νέο νομοσχέδιο, έχουν να κάνουν με το ότι: 

• Καθιερώνεται η δυνατότητα προσλήψεων για δοκιμαστική περίοδο έξι μηνών.
• Νομοθετείται η δυνατότητα της παράλληλης απασχόλησης έως 13 ώρες ημερησίως σε περισσότερους του ενός, εργοδότες.
• Παρέχεται η ευχέρεια υπογραφής συμβάσεων ανάμεσα σε εργαζόμενους και εργοδότες, εντός ενός ομίλου, ο οποίος μπορεί να έχει περισσότερες της μίας δραστηριότητες.
• Καθιερώνονται περισσότερα κριτήρια, που θα ισχύουν προκειμένου μια επιχείρηση να εξαιρεθεί από τη χορήγηση αυξήσεων αποδοχών, οι οποίες προβλέπονται από την κλαδική σύμβαση εργασίας. Σήμερα προβλέπεται πως αν μια επιχείρηση είναι ζημιογόνος να εξαιρείται των όποιων αυξήσεων έχουν συμφωνηθεί.
• Καθιερώνεται η «ευέλικτη» προσέλευση στους χώρους εργασίας στη λειτουργία της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας, με την αναγνώριση «νεκρού χρόνου» προσέλευσης και αποχώρησης περίπου 10 λεπτών.
• Μειώνεται το ποσοστό εκπροσώπησης των εργοδοτών που απαιτείται για την υπογραφή και επέκταση των κλαδικών συμβάσεων εργασίας (πιθανόν από 50%+1 σε 40%).
• Αλλάζουν οι όροι και οι προϋποθέσεις για την κήρυξη μιας Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας ως γενικώς υποχρεωτικής.