ΠΟΕΣ: «Κανένα επίδομα επικινδυνότητας δεν θεσπίστηκε για τις Ένοπλες Δυνάμεις»

Η ΠΟΕΣ εξέδωσε ανακοίνωση με τίτλο: «Κανένα επίδομα επικινδυνότητας δεν θεσπίστηκε για τις Ένοπλες Δυνάμεις».

Μεταξύ άλλων η ΠΟΕΣ στην ανακοίνωσή της ότι «τελικών, οι στρατιωτικοί όχι μόνο δεν λαμβάνουν, αλλά ακόμα και η απόσβεση των χρωστούμενων θα πάει αρκετά χρόνια για να ολοκληρωθεί».

Η ανακοίνωση της ΠΟΕΣ

Κύριοι Υπουργοί.

ΣχετικάΆρθρα

Ένοπλες Δυνάμεις: Αυτές είναι οι αυξήσεις που θα δουν οι στρατιωτικοί

26/11/2025

Ένοπλες Δυνάμεις: Αναλυτικά το σχέδιο για το οικιστικό πρόγραμμα που θα ανακοινώσει την Τετάρτη ο Νίκος Δένδιας

11/11/2025

Πριν από λίγες μέρες, κατά τη διαδικασία ψήφισης του προϋπολογισμού για το 2025, ο κ. Πρωθυπουργός εξήγγειλε μεταξύ άλλων την «αναγνώριση της επικινδυνότητας του επαγγέλματος» και διαβεβαίωσε για τη θέσπιση αντίστοιχου επιδόματος, που εμφανώς παρέπεμπε στο «επίδομα επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας» του άρθρου 18 του (β) σχετικού.

Ήδη από το ίδιο βράδυ οι γνωστοί εργοδοτικοί χειροκροτητές έσπευσαν να διαδίδουν για τη δήθεν τεράστια επιτυχία (τους) της υλοποίησης της διεκδίκησης, παρόλο που σχεδόν άμεσα ξεκίνησε και η σταδιακή ψυχρολουσία διά της επαναφοράς στην πραγματικότητα.

Η καταβολή (που εξαγγέλθηκε κατά τη συζήτηση για τον Π/Υ 2025) προγραμματιζόταν για να ξεκινήσει από 1/1/2026 (δηλαδή θα προβλεπόταν στον επόμενο Π/Υ), ενώ ήδη από το ίδιο βράδυ ξεκίνησε η σχετική αρθρογραφία που παρέθετε έως και πίνακες με κλιμακωτή διάρθρωση και άνευ γνωστοποίησης κριτηρίων (ως συνήθως). Τελικώς, λόγω του ορατού κινδύνου μια ακόμα ενέργεια «δίκαιης ευγνωμοσύνης της Πολιτείας» να εξελιχθεί σε φιάσκο, ευσπευσμένα κατατέθηκε τροπολογία και διευκρινίσθηκε ότι η καταβολή θα ξεκινήσει από την 1/7/25.

Εν τέλει, μέσα σε μόλις ένα 24ωρο το «νέο επίδομα» εξελίχθηκε σε μετονομασία ενός υφιστάμενου και οι πλουσιοπάροχη ενίσχυση ανήλθε σε 100€ μικτά, οριζοντίως για όλους, φέρνοντας εν μέρει στο μυαλό την έτερη, πρόσφατη, εξαγγελία για αύξηση 20% στη νυκτερινή αποζημίωση, που επρόκειτο ως γνωστόν για πενήντα λεπτά του ευρώ, μόνο για κάποιους δικαιούχους και δίχως να αποζημιώνονται όλες οι ώρες, με συνολικό μηνιαίο πλαφόν.

Με την παρούσα επιστολή μας θα θέλαμε, ωστόσο, να υπενθυμίσουμε (ιδίως στους εργοδοτικούς χειροκροτητές αλλά και στο σύνολο των στρατιωτικών) κάποιες άλλες, εντελώς ενδεικτικές, εκκρεμότητες, πρόσφατες και μη:

•  Στο πλαίσιο του διαρκώς διαφημιζόμενου «οικονομικού θαύματος», θεωρούμε ότι πρέπει να επανέλθουν τα επιδόματα εορτών και διακοπών (13^ος-14^ος μισθός) που καταργήθηκαν με απόφαση του ΣτΕ, δίχως να υφίσταται ουσιαστικό πάτημα, μόνο και μόνο επειδή είχαν κριθεί οικονομικώς ασύμφορα.
• Η καταβολή αποζημίωσης για νυκτερινή εργασία ξεκίνησε στο πλαίσιο της παρα.Δ (περίπτωση β΄) του άρθρου 127 του (γ) σχετικού, την 1/1/23 δίχως αναδρομικότητα και με πλήθος περικοπών, αν και όφειλε να είχε ξεκινήσει από 1/1/2017. Ο λόγος ήταν η μη έκδοση ΚΥΑ, που προφανώς οφειλόταν σε σκόπιμη καθυστέρηση εκ μέρους της Πολιτείας.
• Το ίδιο άρθρο προέβλεπε ρητώς ότι μέχρι την έκδοση της ΚΥΑ όφειλε να συνεχίσει να καταβάλλεται το επίδομα αυξημένης επιχειρησιακής ετοιμότητας μονάδων [παρ. Α8 υποπερίπτωση β΄ του άρθρου 51 του (α) σχετικού]. Κατά έναν περίεργο τρόπο που παρέπεμπε σε μια ακόμα «ελληνική καινοτομία», ενώ ως προς το μέρος της νυκτερινής αποζημίωσης η σχετική διάταξη εφαρμόστηκε με 6 χρόνια καθυστέρηση, ενώ η διακοπή καταβολής του εν λόγω επιδόματος του δυσθεώρητου ύψους των 46 ευρώ μηνιαίως, εφαρμόστηκε άμεσα.
• Η «ειδική» εισφορά αλληλεγγύης της παραγράφου 2α΄ του άρθρου 38 του ν.3986/2011 (Α΄ 152) που ανέρχεται σε ιδιαίτερα σεβαστό μηνιαίο ύψος, εξακολουθεί να παρακρατείται παρά το διαρκώς διαφημιζόμενο οικονομικό θαύμα και την υποτιθέμενη απεμπλοκή των δημοσιονομικών της χώρας από την επιτροπεία. Ως εκ τούτου θεωρούμε ότι πρέπει να καταργηθεί άμεσα διότι δύναται να ερμηνευθεί ως άνευ αντικειμένου.
• Η υπερωριακή απασχόληση που αποδεδειγμένα παρέχεται και μάλιστα αφειδώς και διατακτικά, δίχως ποτέ να καταγράφεται επίσημα και δη, ως τέτοια, ούτε προβλέπεται, ούτε, βεβαίως, αποζημιώνεται.
• Η ημερήσια αποζημίωση για εκτέλεση υπηρεσίας ανάγεται σε εποχές δραχμών έτους 1999, ενώ το πλαίσιο που εκκρεμεί να εφαρμοστεί ως δαμόκλειος σπάθη φέρνει μεν αύξηση αλλά δια της πολύ γενναίας περικοπής των δικαιούχων.
• Πλήθος οικονομικών εκκρεμοτήτων έναντι του προσωπικού εξακολουθεί να υφίσταται (μισθολογικό κλιμάκιο Αξιωματικών ΕΜΘ, επιστροφή διπλής ασφαλιστικής εισφοράς 2% ΕΜΘ ως αχρεωστήτως καταβληθείσα, μη καταβολή οφειλόμενων μισθών στο ανεμβολίαστο προσωπικό που είχε τεθεί στην μη προβλεπόμενη για στέλεχος των ΕΔ κατάσταση της αναστολής εργασίας κλπ).
• Η άνιση αντιμετώπιση προσωπικού με βάση τη σχέση εργασίας εξακολουθείται, σε σχέση με τα βαρέα (επικίνδυνη εργασία) και ανθυγιεινά. Ενδεικτικά θα αναφέρουμε το πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα: οι ελασματουργικές εργασίες δεν λογίζονται ως βαρέα και ανθυγιεινά εφόσον εκτελούνται από στρατιωτικό, ενώ λογίζονται εφόσον εκτελούνται από πολιτικό υπάλληλο, ακόμα κι αν αυτοί οι δύο δουλεύουν ταυτόχρονα στο ίδιο σημείο. Αντίστοιχα, με βάση το ισχύον πλαίσιο, ισχύει για ιατρούς, νοσηλευτές, προσωπικό που εμπλέκεται με βαριές χειρονακτικές εργασίες όπως οι φορτοεκφορτώσεις, προσωπικό κατεργασίας μετάλλων, ασχολούμενοι σε ναυπηγικές εργασίες και λιμενικούς χώρους, εργαζόμενοι σε εργασίες υγιεινής κλπ, κλπ, κλπ. Η συντριπτική πλειοψηφία των στρατιωτικών θα μπορούσε να λαμβάνει αυτό το επίδομα για διαφορετικούς λόγους (ως προς τη θέση εργασίας εκάστου) και όμως, εξαιρείται οριζοντίως. Κατά τα λοιπά, οφείλουμε να είμαστε περιχαρείς που «αναγνωρίστηκε η επικινδυνότητα».
• Μόλις το 2023 η Πολιτεία θέσπισε την «‘’προσαύξηση’’ στο επίδομα ιδιαίτερων συνθηκών εργασίας» προκειμένου διά της υποτιθέμενης αναβάθμισης να ενσωματώσει στο εισόδημα ημερήσιες αποζημιώσεις για εκτέλεση υπηρεσίας. Στο πλαίσιο της «προώθησής» της υπήρξε ολόκληρη εκστρατεία «πληροφόρησης» που χαρακτήριζε χειρότερο το προηγούμενο καθεστώς αποζημίωσης. Τελικώς μετά το αποδεδειγμένο φιάσκο της εν λόγω ΚΥΑ, ακολούθησε μια νέα, ακόμα χειρότερη ΚΥΑ, και τελικώς επιστρέψαμε (ως προς το εγχώριο μέρος και ειδικώς για το ΠΝ) στο προηγούμενο «χειρότερο» καθεστώς, το οποίο περιέργως επανεκτιμήθηκε και επαναξιολογήθηκε ως καλύτερο.

Από τα προαναφερθέντα θα περιοριστούμε μόνο σε δύο παραδείγματα που πηγάζουν από μία διάταξη:

• Για τα έξι χρόνια κατά τα οποία έπρεπε να συνεχίσει να καταβάλλεται το επίδομα αυξημένης επιχειρησιακής ετοιμότητας, το οφειλόμενο ποσόν ανέρχεται σε 300 € μικτά.
• Εναλλακτικά, για τα 6 χρόνια που δεν καταβαλλόταν η νυκτερινή αποζημίωση, για 8 ώρες (μιας και δεν υπήρχε ΚΥΑ που να θέτει περιορισμούς), τα οφειλόμενα χρήματα για ένα μέσο όρο τεσσάρων (4) υπηρεσιών (από τα στελέχη τα οποία δεν εξαιρούνται), το οφειλόμενο ποσόν ανέρχεται σε 400 € μικτά, δηλαδή είναι σχεδόν διπλάσιο από αυτό που θα έπρεπε να καταβάλλεται στο πλαίσιο τήρησης του νόμου. Ωστόσο η Πολιτεία επέλεξε τη «βέλτιστη λύση: δεν κατέβαλε κανένα ποσόν από τα δύο.
• Για το διάστημα από 1/1/23 έως 31/12/24, για τις 3 μη αποζημιούμενες δεδουλευμένες ώρες νυκτερινής εργασίας και για μ.ο. 4 υπηρεσιών το μήνα (ομοίως δίχως πλαφόν), το οφειλόμενο ποσόν ανέρχεται σε 800 € μικτά.

Το σύνολο μόνο των ανωτέρω ποσών (περιπτώσεων 2 και 3) που βασίζονται στο άρθρο 127 του υφιστάμενου μισθολογίου ανέρχεται σε 7.200 €, δίχως να συνυπολογίζουμε την εκτόξευση του κόστους ζωής για το ίδιο διάστημα ή το πολυετές πάγωμα των μισθών, που ουσιαστικά καθιστά το οφειλόμενο ποσόν κατά πολύ μεγαλύτερο.

Εάν διαιρέσουμε αυτό το ποσόν με τα 100 € της προσαύξησης στο μετονομαζόμενο πλέον πολύπαθο «επίδομα ιδιαίτερων συνθηκών εργασίας και επικινδυνότητας», προκύπτει ότι η «χασούρα» των περασμένων 8 ετών που προκύπτει μόνο από μια παράγραφο ενός άρθρου που σχετίζεται με τις οφειλές της Πολιτείας έναντι του στρατιωτικούς μπορεί απλώς να αποσβεθεί μετά από εβδομήντα δύο μήνες, δηλαδή μετά από 6 χρόνια.

Εάν σε αυτό το ποσόν προσθέσουμε και τα ποσά που προκύπτουν από τις υπόλοιπες περιπτώσεις, αντιλαμβανόμαστε εύκολα γιατί δεν πρέπει να θεωρούμαστε φτωχοποιημένοι και απαξιωμένοι, αλλά να νομίζουμε ότι είμαστε.

Κατόπιν των ανωτέρω, βεβαίως και οφείλουμε να σας ευχαριστήσουμε για την αύξηση που δώσατε σε υφιστάμενο επίδομα (άρα εισόδημα που ενδέχεται να προκαλέσει αλλαγή σε φορολογική κλίμακα), παρά τις εξαγγελίες για νέο επίδομα οι οποίες ακυρώθηκαν άμεσα, αλλά έως εκεί.

Με μισθούς που είχαν παγώσει επί μία δεκαετία, δε νοείται να μιλάμε για αυξήσεις και «επιτυχίες» επιπέδου 100 € μικτών, σε μιαν εποχή που η Πολιτεία παρέχει bonus παραγωγικότητας ακόμα και για αναρτήσεις στη ΔΙΑΥΓΕΙΑ. Κατά τα λοιπά, είναι ξεκάθαρο ότι δεν μπορούμε να μιλάμε καν για αύξηση.

Ως κατακλείδα κρατήσαμε το πλέον ουσιαστικό: γιατί ενώ διά στόματος του κ. Πρωθυπουργού αναγνωρίστηκε η επικινδυνότητα του επαγγέλματος, μετονομάστηκε ένα υφιστάμενο επίδομα ενώ θα μπορούσε να υπαχθεί το σύνολο του στρατιωτικού προσωπικού στα «βαρέα και ανθυγιεινά», ως αρχικά αφέθηκε να εννοηθεί;

Η απάντηση είναι απλούστατη: διότι σε μια τέτοια περίπτωση θα άνοιγε ο δρόμος για πολύ σοβαρές διεκδικήσεις με πολλούς δικαιούχους, αφού εκτός από την ειδική φύση κάθε αντικειμένου εργασίας, υφίσταται και η διαπιστωθείσα μη συμμόρφωση της Υπηρεσίας με τις υποχρεώσεις της έναντι της προστασίας της Υγείας και Ασφάλειας των εργαζομένων.

Δυστυχώς, εξακολουθεί να μην αναγνωρίζεται καμία επικινδυνότητα στο επάγγελμα των στρατιωτικών, παρά μόνο θεσπίζεται μια μετονομασία ενός επιδόματος με σκοπό να ρίξει στάχτη στα μάτια για μια ακόμα φορά. Αναγνώριση επικινδυνότητας συνεπάγεται συμπερίληψη του επαγγέλματος του στρατιωτικού στο συνολικό πλαίσιο περί επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας, συνολικά κάτι που αποτελεί πάγια θέση μας.

Ως εκ τούτων, προκειμένου να διαπιστώσουμε εάν όντως υφίσταται η διάθεση αναγνώρισης του επαγγέλματος του στρατιωτικού ως επικίνδυνο και ανθυγιεινό και επειδή ειλικρινώς έχουμε κουραστεί να γινόμαστε αντικείμενο επικοινωνιακών τεχνασμάτων έναντι των οποίων υπάρχει η απαίτηση να είμαστε και ευγνώμονες, προτείνουμε, κατ’ αρχάς, την ανάληψη των κάτωθι νομοθετικών ενεργειών:

Στις παραγράφους 5 και 8 του άρθρου 18 του ν.4354/2015 (Α΄ 176) επέρχονται οι κάτωθι τροποποιήσεις, ενώ στο τέλος του άρθρου προστίθεται παράγραφος 16, ως εξής:

«Άρθρο 18

…

5. Η Επιτροπή αποτελείται από δεκαεννιά (19) τακτικά μέλη και τα αναπληρωματικά αυτών, εκ των οποίων τέσσερις (4) ιατρούς Ε.Σ.Υ./Δημόσιας Υγείας κατάλληλων ειδικοτήτων, δύο (2) εκπροσώπους του Υπουργείου Εσωτερικών, δύο (2) εκπροσώπους του Υπουργείου Οικονομικών, δύο (2) εκπροσώπους του Υπουργείου Διοικητικής Ανασυγκρότησης, έναν (1) εκπρόσωπο του Υπουργείου Υγείας, τρεις (3) εκπροσώπους του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, εκ των οποίων οι δύο (2) τουλάχιστον από τη Διεύθυνση Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία, δύο (2) Επιθεωρητές Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.Ε.Π.Ε.), δύο εκπροσώπους του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας εκ των οποίων ο ένας της Γ.Δ.Ο.Σ.Υ. και ο έτερος εκπρόσωπος των στρατιωτικών Νοσοκομείων και έναν (1) εκπρόσωπο του Ελληνικού Ινστιτούτου Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας (ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε.).

…

8. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Διοικητικής Ανασυγκρότησης, Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Υγείας και Εθνικής Άμυνας, η οποία εκδίδεται εντός ενός (1) μήνα από τη δημοσίευση του παρόντος, καθορίζεται η συγκρότηση και επιμέρους λεπτομέρειες για τον τρόπο λειτουργίας της Επιτροπής.

…

16. Οι προβλέψεις του παρόντος άρθρου έχουν εφαρμογή και στο ένστολο προσωπικό των ΕΔ, υπό την προϋπόθεση ότι ασκεί τις εργασίες που αναγνωρίζονται ως επικίνδυνες και ανθυγιεινές.»

Στην ΥΑ με αριθμ. Φ10221/οικ.26816/929/2-12-2011 (Β΄ 2778) το εισαγωγικό εδάφιο τροποποιείται ως εξής:

«Βαριές και Ανθυγιεινές εργασίες με τις έναντι αυτών ειδικότητες οι οποίες έχουν πλήρη εφαρμογή και στο ένστολο προσωπικό των ΕΔ, είναι οι παρακάτω ειδικά απαριθμούμενες:

…»

Παραμένουμε στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε διευκρίνιση ή πληροφορία.

Οι κ.κ. βουλευτές της Βουλής των Ελλήνων, προς τις/τους οποίες/ους κοινοποιείται το παρόν, παρακαλούνται για την ανάδειξη του θέματος, δια του κοινοβουλευτικού ελέγχου.