α μυστικά της νομοθεσίας για τους φόρους κληρονομιών, όπως αποκαλύπτονται από έναν νέο αναλυτικό οδηγό ερωταπαντήσεων που συνέταξε η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, παρουσιάζει ο Ελεύθερος Τύπος. Ακολουθούν τα 10 SOS:
1 Σε ποια περιουσιακά στοιχεία επιβάλλεται φόρος κληρονομίας;
Ο φόρος κληρονομιάς επιβάλλεται σε κάθε περιουσία που αποκτάται αιτία θανάτου και βρίσκεται στην Ελλάδα και ανήκει σε ημεδαπούς ή σε αλλοδαπούς, καθώς και στην κινητή περιουσία που βρίσκεται στο εξωτερικό και ανήκει σε Ελληνα υπήκοο που έχει την κατοικία του οπουδήποτε ή σε αλλοδαπό υπήκοο που έχει την κατοικία του στην Ελλάδα.
2 Υπάγονται σε φόρο κληρονομίας ποσά που αφορούν αυξήσεις μισθού ή σύνταξης θανόντος προσώπου και αναφέρονται σε προγενέστερο του θανάτου του χρονικό διάστημα;
Ναι, αποτελούν κληρονομιαίο στοιχείο και ως εκ τούτου υπάγονται σε φόρο κληρονομίας ποσά που αφορούν αυξήσεις μισθού ή σύνταξης θανόντος προσώπου και αναφέρονται σε προγενέστερο του θανάτου του χρονικό διάστημα, καταβάλλονται δε στους κληρονόμους αυτού ως αναδρομικά.
3 Σε περίπτωση παρακράτησης ή μεταβίβασης με χαριστική αιτία ή αιτία θανάτου του δικαιώματος οίκησης, πώς φορολογείται ο κύριος του ακινήτου;
Σε αυτήν την περίπτωση ο κύριος του ακινήτου θα φορολογηθεί ως ψιλός κύριος.
4 Φορολογούνται η συνοίκηση και η χρήση από κοινού;
Οχι, δεν φορολογούνται.
5 Πώς υπολογίζεται ο φόρος κληρονομίας που οφείλει αυτός που καθίσταται κληρονόμος, μετά από αποποίηση;
Αυτός που καθίσταται κληρονόμος μετά από αποποίηση οφείλει τον φόρο, τον οποίο θα κατέβαλε ο αποποιηθείς κατά την επαγωγή της κληρονομιάς προς αυτόν, εφόσον ο φόρος αυτός είναι μεγαλύτερος, εκτός αν κληρονόμος μετά από αποποίηση καθίσταται κάποιο νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου ή δήμος ή νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα κ.λπ.
6 Στην κληρονομιαία περιουσία συνυπολογίζονται προγενέστερες δωρεές-γονικές παροχές του κληρονομουμένου προς τον κληρονόμο;
Στην κληρονομιαία περιουσία συνυπολογίζονται οι δωρεές εν ζωή ή αιτία θανάτου και οι γονικές παροχές του κληρονομουμένου προς τον κληρονόμο, εφόσον η φορολογική υποχρέωση για αυτές γεννήθηκε από 1ης-1-2009 και μετά. Δεν συνυπολογίζονται τα απαλλασσόμενα ποσά. Οι γονικές παροχές και δωρεές μεταξύ προσώπων της Α’ κατηγορίας, δηλαδή μεταξύ συζύγων, μεταξύ γονέων και τέκνων και μεταξύ παππούδων-γιαγιάδων και εγγονιών, για τις οποίες ισχύει το αφορολόγητο όριο των 800.000 ευρώ, δεν συνυπολογίζονται στην αιτία θανάτου κτήση περιουσίας μεταξύ αυτών των προσώπων. Συνεπώς, κατά την απόκτηση από 1ης-10-2021 και μετά οποιασδήποτε περιουσίας με κληρονομιά, συνυπολογίζονται μόνο οι γονικές παροχές και οι δωρεές του κληρονομουμένου προς τον κληρονόμο που έχουν γίνει μέχρι και τις 30-9-2021 (πλην των χρηματικών γονικών παροχών και δωρεών που φορολογούνται αυτοτελώς).
7 Η σύμβαση ασφάλισης ζωής (στην οποία αναφέρεται ο δικαιούχος) συνυπολογίζεται στην αιτία θανάτου κτήση;
Η σύμβαση ασφάλειας ζωής δεν θεωρείται ούτε δωρεά εν ζωή ούτε δωρεά αιτία θανάτου, αλλά θεωρείται, κατά πλάσμα δικαίου, από τον φορολογικό νόμο και φορολογείται ως δωρεά και εξαρτάται από την αναβλητική αίρεση του θανάτου του κληρονομουμένου. Για τον λόγο αυτό θα πρέπει να συνυπολογίζεται στην αιτία θανάτου κτήση. Σε περίπτωση δε που καταβάλλεται αποζημίωση η οποία προέρχεται από περισσότερα συμβόλαια ασφάλειας ζωής του δικαιοπαρόχου, τότε τα ποσά αυτά συνυπολογίζονται αθροιστικά στην αιτία θανάτου κτήση.
8 Πώς υπολογίζεται ο φόρος κληρονομιάς;
Οι δικαιούχοι της κτήσης, ανάλογα με τη συγγενική τους σχέση προς τον κληρονομούμενο, κατατάσσονται σε τρεις κατηγορίες, Α’, Β’ και Γ’.
Στην Α’ κατηγορία υπάγονται: α) ο σύζυγος του κληρονομουμένου, β) το πρόσωπο το οποίο είχε συνάψει σύμφωνο συμβίωσης με τον κληρονομούμενο, εφόσον η συμβίωση είχε διάρκεια τουλάχιστον δύο ετών, γ) οι κατιόντες πρώτου βαθμού συγγενείς του κληρονομούμενου (τέκνα από νόμιμο γάμο, τέκνα χωρίς γάμο έναντι της μητέρας, αναγνωρισθέντα εκούσια ή δικαστικά έναντι του πατέρα, νομιμοποιηθέντα με επιγενόμενο γάμο ή δικαστικά έναντι και των δύο γονέων), δ) οι κατιόντες εξ αίματος δεύτερου βαθμού (εγγόνια του κληρονομούμενου) και ε) οι ανιόντες εξ αίματος πρώτου βαθμού (γονείς του κληρονομούμενου).
Στην Β’ κατηγορία υπάγονται: α) οι κατιόντες εξ αίματος τρίτου και επόμενων βαθμών (δισέγγονα), β) οι ανιόντες εξ αίματος δεύτερου και επόμενων βαθμών (παππούδες, γιαγιάδες), γ) οι αδελφοί (αμφιθαλείς ή ετεροθαλείς), δ) οι συγγενείς εξ αίματος τρίτου βαθμού εκ πλαγίου, ε) οι πατριοί και οι μητριές, στ) τα τέκνα από προηγούμενο γάμο του συζύγου, ζ) τα τέκνα εξ αγχιστείας (γαμπροί-νύφες) και η) οι ανιόντες εξ αγχιστείας (πεθεροί-πεθερές).
Στη Γ΄ κατηγορία υπάγεται οποιοσδήποτε άλλος εξ αίματος ή εξ αγχιστείας συγγενής του κληρονομουμένου ή εξωτικός (μη συγγενής).
Για κάθε μία από τις παραπάνω τρεις κατηγορίες κληρονόμων ισχύει διαφορετική κλίμακα φορολογίας της περιουσίας που κληρονομείται (βλ. σχετικούς πίνακες). Σε φόρο κληρονομίας με βάση τις κλίμακες αυτές υπόκειται πιο συγκεκριμένα η αξία ακινήτων ή εμπράγματων ή ενοχικών δικαιωμάτων επί ακινήτων, μετοχών, καθώς και λοιπών περιουσιακών στοιχείων και χρηματικών ποσών σε μετρητά που μεταβιβάζονται με κληρονομιά σε κάθε δικαιούχο.
9 Υπάρχει απαλλασσόμενο ποσό όταν κληρονόμος είναι σύζυγος ή ανήλικο τέκνο του θανόντα ή όταν κληρονόμος είναι πρόσωπο που έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης με τον θανόντα και με ποιες προϋποθέσεις;
Μετά την 26-1-2010, όταν κληρονόμος είναι σύζυγος ή ανήλικο τέκνο του κληρονομουμένου ή πρόσωπο που έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης με τον θανόντα, απαλλάσσεται από τον φόρο κληρονομίας αξία κληρονομιαίας περιουσίας μέχρι 400.000 ευρώ για κάθε κληρονόμο, με αντίστοιχο περιορισμό των κλιμακίων υπολογισμού του φόρου της Α’ κατηγορίας της φορολογικής κλίμακας. Για τη χορήγηση της απαλλαγής αυτής στον/στη σύζυγο του κληρονομουμένου ή στο πρόσωπο που έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης με τον θανόντα ισχύει η προϋπόθεση της πενταετούς συμβίωσης, κατά περίπτωση, πριν από τον θάνατο.
10 Πώς φορολογούνται τα περιουσιακά στοιχεία που είχαν περιέλθει στον κληρονομούμενο αιτία δωρεάς ή γονικής παροχής από τους γονείς αυτού και κληρονομούνται από αυτούς;
Απαλλάσσονται από τον φόρο κληρονομίας τα περιουσιακά στοιχεία που είχαν περιέλθει στον κληρονομούμενο αιτία δωρεάς ή γονικής παροχής από τους γονείς αυτού και κληρονομούνται από αυτούς.
![](https://www.voucherergasia.gr/wp-content/uploads/2023/07/gnews-voucher.png")
